ΘΥΡΟΕΙΔΗΣ - ΔΙΑΤΡΟΦΗ-ΑΣΚΗΣΗ

Ο Θυρεοειδής αδένας είναι ένας από τους πιο σημαντικούς αδένες του ενδοκρινικού μας συστήματος. Έχει σχήμα πεταλούδας, βρίσκεται στο προσθιο τμημα του λαιμού μας και ζυγίζει φυσιολογικά 20-25 γραμμάρια.  Ακριβώς κάτω από το θυρεοειδή βρίσκονται συνήθως τέσσερεις μικροί αδένες στο μέγεθος φακής, οι παραθυρεοειδείς αδένες που ρυθμίζουν τα επίπεδα ασβεστίου στον οργανισμό.  

Ο θυροειδής παράγει τρεις βασικές και πολύ σπουδαίες για τον οργανισμό ορμόνες: τη θυροξίνη (γνωστή και ως Τ4), την τριιωδοθυρονίνη (γνωστή και ως Τ3) και την καλσιτονίνη. Η καλσιτονίνη κατέχει σημαντικό ρόλο στη ρύθμιση του μεταβολισμού του ασβεστίου στον οργανισμό μας, ενώ οι ορμόνες Τ3 και Τ4 έχουν άμεση επίδραση στη φυσιολογική ανάπτυξη του οργανισμού, στην ωρίμανση του σκελετού, στο βάρος του σώματος, στην έμμηνο ρύση, στη σύλληψη και στη φυσιολογική εξέλιξη της εγκυμοσύνης. Για τη σύνθεση των θυροειδικών ορμονών απαραίτητο στοιχείο είναι το Ιώδιο, η έλλειψη του οποίου οδηγεί μοιραία σε μειωμένη παραγωγή ορμονών.

 Η ποσότητα των ορμονών που συνθέτει και εκκρίνει ο θυρεοειδής ρυθμίζεται με μια ορμόνη που λέγεται θυρεοτρόπος (TSH)  η οποία εκρίνεται απο την  την υπόφυση, που βρίσκεται στη βάση του εγκεφάλου. 

Ποια όμως είναι η διαφορά μεταξύ υποθυρεοειδισμού και υπερθυρεοειδισμού;

Σε περίπτωση υποθυρεοειδισμού ο αδένας  υπολειτουργεί με μειωμένη έκκριση ορμονών και σε περίπτωση υπερθυρεοειδισμού, υπερλειτουργεί με υπερέκκριση θυρεοειδικών ορμονών.

Ο υποθυρεοειδισμός μπορεί να είναι πρωτοπαθής δηλ. να οφείλεται είτε σε βλάβη του ίδιου του θυρεοειδούς είτε δευτεροπαθής να οφείλεται δηλ. σε βλάβη της υπόφυσης

Στις βιοχημικές εξετάσεις,παρατηρείται μείωση των Τ3 και Τ4 με ταυτόχρονη αύξηση της TSH.

ΣΥΜΠΤΩΜΑΤΑ ΥΠΟΘΥΡΕΟΕΙΔΙΣΜΟΥ:

1. Αύξηση σωματικού βάρους
2. Αύξηση Χοληστερίνης
3. Αρτηριακή υπέρταση – Βραδυκαρδία – Μυξοίδημα - Δύσπνοια
4. Αίσθηση κρύου – Υποθερμία - Χλομάδα άκρων
5. Ξηροδερμία – Τριχόπτωση – Εύθραυστα νύχια
6.  Αναιμία – Ληθαργία
7. Δυσκοιλιότητα – Ανορεξία
8. Εύκολη κόπωση – Μυαλγίες – Κράμπες
9. Μυϊκές αδυναμίες – Διάχυτα άλγη
10. Οίδημα βλεφάρων
11.  Ελάττωση μνήμης – Κατάθλιψη
12. Διαταραχές περιόδου – Στειρότητα – Ανικανότητα
13. Υπερπρολακτιναιμία – Γαλακτόρροια
14. Νοητική καθυστέρηση στα νεογνά

Αντίθετα στον υπερθυρεοειδισμό παρατηρούνται δύο κύριες μορφές του, η τοξική διάχυτος βρογχοκήλη (νόσος του Graves ή νόσος του Basedow) όπου όλος ο θυρεοειδής αδένας υπερλειτουργεί και η τοξική οζώδης βρογχοκήλη όπου στο θυρεοειδή αναπτύσσεται ένας ή περισσότεροι όζοι που υπερπαράγουν θυρεοειδικές ορμόνες. 

Στα ευρήματα των βιοχημηκών εξετάσεων παρατηρούμε επίσης αύξηση των Τ3, Τ4 και 

μείωση της TSH.

ΣΥΜΠΤΩΜΑΤΑ ΥΠΕΡΘΥΡΕΟΕΙΔΙΣΜΟΥ: 

1. Απώλεια σωματικού βάρους
2.  Καρδιακή ανεπάρκεια – Υπέρταση
3. Ταχυκαρδία – Καρδιακές αρρυθμίες
4. Γενική υπερκινησία – Ταχύπνοια – Δύσπνοια
5. Θερμό και εφιδρωμένο δέρμαΔυσανεξία στη ζέστη
6. 7Λέπτυνση τριχών
7. Νευρικότητα – Ευερεθιστικότητα – Αϋπνία – Εξάψεις
8. Υπερκινητικότητα γαστρεντερολογικού και διάρροια
9. Τρεμούλιασμα χεριών
10. Εύκολη κόπωση
11. Μυϊκή αδυναμία ποδιών και οίδημα άκρων
12. Οίδημα βλεφάρων – Εξόφθαλμο – Διπλωπία
13. Διαταραχές περιόδου – Γυναικομαστία
14. Διόγκωση ήπατος
15. Διόγκωση αδένα – Βρογχοκήλη (Νόσος Graves)

Πως αντιμετωπίζονται διατροφικά οι παθήσεις θυρεοειδούς;

Το κλειδί για την πρόληψη συνθηκών θυρεοειδούς ,προυποθέτει εναν υγιεινό τρόπος ζωής που να υποστηρίζει ένα υγιές θυρεοειδή και έναν υγιή μεταβολισμό. 

Σε περίπτωση διάγνωσης υποθυρεοειδισμού, η αντιμετώπιση του περιλαμβάνει τον εντοπισμό των  

βαθύτερων αιτίων του υποθυρεοειδισμού, οι οποίες περιλαμβάνουν: τροφικές αλλεργίες, βαρέα μέταλλα, διάφορα διατροφικές ελλείψεις (όπως το ιώδιο), και πιο συχνά, το άγχος. Ως προς διευκόλυση του ασθενή καλό θα ήταν να καταγράψει τρόφιμα που πιθανόν να προκαλούν πεπτικό στρες, όπως η γλουτένη ή / και τα γαλακτοκομικά προϊόντα, και να τα περιοριστούν  ή να αποφευχθούν εντελώς απο τη διατροφή του. 

Ωστόσο, στο διατροφικό πλάνο πρέπει να ενταχθούν τρόφιμα που περιέχουν ιώδιο, ψευδάργυρο, ωμέγα-3 λιπαρά, σελήνιο, βασικά μέταλλα και βιταμίνες. Καλό είναι να εξαλείφθούν  πλήρως εξευγενισμένα άλευρα, τα σάκχαρα και τα επεξεργασμένα τρόφιμα, λόγω του εμπλουτισμού τους με ζάχαρη και άλλα ανθυγιεινά συστατικά.

Πώς η άσκηση ενισχύει τη λειτουργία του θυρεοειδούς.

Σε Υποθυρεοειδισμό ενδείκνυται αερόβια άσκηση ή και ασκήσεις έντονης καταβολής μυών που να προκαλούν εφίδρωση, ετσι ώστε να αυξηθεί η αιματική ροή στο σκελετικό μυ με ταυτόχρονη αυξηση οξυγόνου που συνεπάγεται καλυτερες καύσεις, αποβάλοντας επίσης τις τοξίνες από το σώμα.

Σε Υπερθυρεοειδισμό ενδείκνυται ασκηση αντιστρές και κυρίως διατατικές όπως γιόγκα, διαλογισμός, πρακτικές τεχνικές αναπνοής και αργό περπάτημα. 

Τέλος, μπορείτε να χρησιμοποιήσετε διάφορα συμπληρώματα που βοηθούν στην ενίσχυση της λειτουργίας του θυρεοειδούς, συμπεριλαμβανομένων όλων των θρεπτικών συστατικών που είναι απαραίτητα για τη σωστή του θυρεοειδούς και τη λειτουργία του μεταβολισμού.

Ταλαμάγκα Θεανώ

Διαιτολόγος-Διατροφολόγος

με μεταπτυχιακο τιτλο σπουδών στα

Μεταβολικά νοσήματα οστών

της Ιατρικής Σχολής Πανεπιστημίου Αθηνών